Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Ninfo
Nuphar lutea
Nymphaeaceae
Àutri noum : Pèd-de-miolo, Cougiéu-d'aigo, Pèd-de-muelo.
Nom en français : Nénuphar jaune.
Descripcioun :La ninfo trachis dins l'aigo di lono, roubino e àutri canau. Floto sus l'aigo emé si gròssi fueio, un pau pu longo que larjo e duberto ounte s'estaco lou pecou, ço que douno d'èr à un "pèd de miolo". Li flour, que vènon l'estiéu, jauno, fan de 3 à 5 cm de diamètre.
Usanço :Lou rizoumo èi manjadis, lou fau faire couire de tèms, e chanja l'aigo, pèr n'en leva l'amarun. Se pòu tambèn manja li pecou e li grano après lis avé leva dóu fru, ço qu'èi pas eisa. Aquésti grano sauton à la sartan dóu biais dóu pop-corn.
Port : Erbo
Taio : 1 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nuphar
Famiho : Nymphaeaceae
Ordre : Nympheales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : ges
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Aigo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Nuphar lutea (L.) Sm., 1809